Gịnị bụ Oge Okike, Mpụta nke Oge A?

Okwu nke ọgbara ọhụụ dịka okwu nwere mmalite akụkọ ihe mere eme malite na narị afọ nke ise AD. Okwu a bụ "ọgbara ọhụrụ", nke sitere n'okwu Latịn "mono" nke pụtara "ugbu a" n'ihe ọ pụtara, ewerela ọnọdụ ya ugbua karịa oge. Ejiri okwu nke oge a mee ihe na nke izizi ịkọwa na ndị Rome mebiri kpamkpam omenala ndị ọgọ mmụọ ha nabatara n'oge ochie. (Kızılçelik, 5, peeji nke 1994) Site na nke a, oge ọhụụ pụtara na nhazi nke tụgharịrị ochie, mesie esemokwu dị iche na nke ọhụrụ ike, ma nakwere nke ọhụrụ n'ụzọ a.

N’usoro nke pụtara, anyị hụrụ na nchepụta echiche nke “ọhụụ, ọgbara ọhụụ, nke dabara maka ugbua” kwekọrọ nke ọma. N’ebe a, oge ọhụụ, nke bụ echiche ikpeazụ ewepụtara, amalitela site n’okwu ọgbara ọhụụ, dịka a pụrụ ịghọta ya site n’usoro enyere n’elu. A na-eji echiche a eme ihe iji kọwaa nnukwu mgbanwe na mgbanwe dị egwu.

Oge ọhụụ / mmegharị, nke a nwere ike ịnakwere dị ka ihe omume kachasị ukwuu nke narị afọ 17, nwere ihe ịga nke ọma n'ikwupụta echiche ụwa ọhụrụ na mpaghara ndị ọdịda anyanwụ ebe ọ malitere. Echiche a, nke dị na ngalaba niile nwere ike imetụta ọha mmadụ (akụ na ụba, ndọrọ ndọrọ ọchịchị, mmekọrịta ọha na eze, wdg) agbasawo ụwa niile wee duzie ìgwè mmadụ. Nghọta nke oge a, nke anyị nwere ike ịkọwa obere nkọwa gbasara ịkọwapụta nke mmekọrịta mmadụ na ibe ya, sitere na Enlightenment Movement, nke sitere na ya na usoro ọgụgụ isi ya. Na mgbakwunye, eziokwu ahụ nke mgbanwe anọ dị mkpa hapụrụ (Scientific Revolution, Revolution Revolution, Cultural Revolution and Revolution Revolution) gara nke ọma na ịdị adị bụ ihe akaebe na o nwere usoro ogologo oge.

Oge okike, nke di nkpa maka akuko mmadu na ugbua, nke na - enyere anyi aka inodu onodu anyi no na ya, na mmepe ya site na mgbe o putara rue taa; Ọ bụ otu n'ime isi ihe na-akpụ akpụ na ngalaba niile site na sayensị ruo na nka, site na egwuregwu ruo na akwụkwọ.

Njikọ dị n'etiti oge a na ebumnuche emeela ka mmezi ya na mgbasawanye nke omenaala rụpụta. Nsonaazụ a nwere ọtụtụ ntụgharị mmekọrịta ọdịnala na ntụgharị uche ndị a ewetara mgbanwe mmadụ n'otu n'otu yana ịbụ ndị na-elekọta mmadụ. A hụrụ na ngagharị ngagharị nke na-achọ ịhapụ ọdịnala na-eme nhazi dị mkpa nke na-eme ka owu ọmụma dịrị n’otu ọnọdụ ahụ ma ọnọdụ a na -emepụta ndị mmadụ, na-echekarị echiche na ọdịmma onwe ha.

Ihe nkiri sịnịma, nke pụtara n'oge a ma nwee ikike dị mkpa iji ruo na nnukwu mmadụ, bụ ọrụ dị mkpa maka ịbanye n'ime uche ma mepụta mpaghara mmetụta ya na ụzọ ya na mmepe nke ọrụ teknụzụ. N'ihi mgbanwe nke ọdịbendị na nka na ụzụ erutela ugbu a.